Đề thi chọn học sinh giỏi Môn: Ngữ Văn 8 huyện Thủy Nguyên (8)

UBND HUYỆN THUỶ NGUYÊN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
----------------

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI 


MÔN: NGỮ VĂN 8
Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)

Câu 1: Cho đoạn văn: 
“… cứ như thế, hoa - học - trò thả những cánh son xuống cỏ, đếm từng giây phút xa bạn học sinh! Hoa phượng rơi, rơi … Hoa phượng mưa. Hoa phượng khóc. Trường tẻ ngắt, không tiếng trống, không tiếng người. Hoa phượng mơ, hoa phượng nhớ. Ba tháng trời đằng đẵng. Hoa phượng đẹp với ai, khi học sinh đã đi cả rồi!”
(Theo Xuân Diệu)
a/ Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là gì? (0.5đ)
b/ Vì sao tác giả gọi hoa phượng là hoa - học - trò? (0.5đ)
c/ Phát hiện những phép tu từ được dùng trong đoạn văn trên và nói rõ tác dụng.
Câu 2: 
	Ca dao có bài:
 Cày đồng đang buổi ban trưa
	Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
 Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
a/ Thánh thót là loại từ gì? Giá trị gợi tả của nó?
b/ Phân tích biện pháp tu từ trong câu thơ thứ hai?
c/ Vế 1 và vế 2 trong câu thứ tư có quan hệ với nhau thế nào? Phân tích giá trị biểu cảm của biện pháp nghệ thuật ấy?
Câu 3: 
Bài thơ "Ngắm trăng" thể hiện lòng yêu thiên nhiên và phong thái ung dung của Bác Hồ trong cảnh tù đày. Em hãy viết bài giới thiệu về tác giả, tác phẩm và làm sáng tỏ nội dung trên.
--------------------------------------




UBND HUYỆN THUỶ NGUYÊN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
----------------

HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG
MÔN: NGỮ VĂN 8



Câu
Đáp án
Điểm
Câu 1:
 (2 điểm)

a/ Phương thức biểu đạt chính : biểu cảm 
b/ Tác giả gọi hoa phượng là hoa - học - trò vì: nhà thơ đã biến hoa phượng – một loại hoa nở rộ vào dịp kết thúc năm học - thành biểu tượng của sự chia li ngày hè đối với học trò. 
c/ Phép tu từ nhân hóa (hoa phượng có những đặc điểm như người: hoa phượng biết mơ, biết khóc, biết nhớ …) đã thể hiện cảm xúc cô đơn, nhớ bạn và pha chút hờn dỗi của hoa phượng khi những học trò đã về hết
0.5


0.5



1
Câu 2: 
(2 điểm)

Bài ca dao “Cày ®ång ®ang buæi ban tr­a” nãi lªn sù vÊt v¶ cña c«ng viÖc nhµ n«ng vµ gi¸ trÞ cña h¹t g¹o b¸t c¬m do ng­êi n«ng d©n lµm ra.
“Th¸nh thãt” lµ tõ l¸y phô ©m ®Çu-tõ l¸y t­îng thanh gîi t¶ tõng giät, tõng giät må h«i liªn tiÕp r¬i xuèng, c¸i ©m vang cña tõng giät må h«i nghe ®Òu ®Òu rÊt râ 
C©u thø hai ®­îc t¸c gi¶ d©n gian vËn dông biÖn ph¸p ntu tõ so s¸nh vµ nãi qu¸ cã t¸c dông cô thÓ hãa h×nh ¶nh giät må h«i tóa ra, r¬i xuèng vµ g©y Ên t­îng vÒ c«ng viÖc cµy ®ång “buæi ban tr­a” v« cïng vÊt v¶ khã nhäc. 
C©u thø t­ ®­îc chia thµnh hai vÕ t­¬ng ph¶n ®èi lËp tõng cum tõ ng÷: “dÎo th¬m” >< “mu«n phÇn”. PhÐp ®èi lËp ®· gãp phÇn thÓ hiÖn néi dung: kh¼ng ®Þnh c«ng søc cña ng­êi n«ng d©n vµ gi¸ trÞ cña b¸t c¬m h¹t g¹o; nh¾c nhë mäi ng­êi ph¶i ch©n träng biÕt ¬n ng­êi d©n cµy vµ quý träng lóa g¹o. 





0.25



1




0.75



Câu 3:
 (6 điểm)

A. Yêu cầu chung :
- Nắm vững phương pháp làm văn thuyết minh (giới thiệu) và văn nghị luận (chứng minh). Phối hợp cả hai một cách nhuần nhuyễn.
- Nắm vững kiến thức về tác giả Hồ Chí Minh, tác phẩm " Nhật ký trong tù " và bài thơ "Ngắm trăng " ( bản phiên âm và dịch thơ )
- Diễn đạt tốt .
B. Yêu cầu cụ thể :
Học sinh có thể linh hoạt giải quyết vấn đề. Sau đây là một số ý cơ bản :
1. Giới thiệu tác giả : 
- Hồ Chí Minh (1890 - 1969) tên gọi thời niên thiếu là Nguyễn Sinh Cung, lúc đi dạy lấy tên Nguyễn Tất Thành, trong thời kỳ đầu hoạt động cách mạng mang tên Nguyễn Ái Quốc. Sinh tại Kim Liên ( Làng Sen ), Nam Đàn, Nghệ An. Song thân Người là cụ Nguyễn Sinh Sắc và cụ Hoàng Thị Loan 
- Hồ Chí Minh là người chiến sĩ cộng sản tiên phong trong phong trào cách mạng Việt Nam. Từ trẻ, người đã nung nấu ý chí cứu nước, sớm bôn ba tìm đường giải phóng dân tộc. Người còn là một nghệ sĩ lớn với nhiều bài thơ hay. Trong đó tập thơ “Nhật ký trong tù” là tập thơ tiêu biểu
2. Làm sáng tỏ tình yêu thiên nhiên và phong thái ung dung của Bác qua bài thơ “Ngắm trăng”
 - Bµi th¬ thÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn tha thiÕt cña ng­êi tï c¸ch m¹ng Hå ChÝ Minh 
	+ Hoµn c¶nh khæ cùc cña B¸c trong tï.
	+ T©m hån xèn xang bèi rèi rÊt nghÖ sÜ tr­íc vÎ ®Ñp thiªn nhiªn.
	+ B¸c th¶ t©m hån v­ît ra ngoµi song s¾t cña nhµ tï ®Ó giao hßa víi vÇng tr¨ng tù do. VÇng tr¨ng còng v­ît qua song s¾t nhµ tï ®Ó ng¾m nhµ th¬. C¶ ng­êi vµ tr¨ng cïng chñ ®éng t×m ®Õn giao hßa cïng nhau, ng¾m nhau say ®¾m. PhÐp ®èi vµ nghÖ thuËt nh©n hãa ®· thÓ hiÖn ®iÒu ®ã. 
-Bµi th¬ thÓ hiÖn søc m¹nh tinh thÇn kú diÖu cña ng­êi chiÕn sÜ- thi sÜ Hå ChÝ Minh
	+ Song s¾t nhµ tï trë nªn bÊt lùc,v« nghÜa tr­íc t©m hån cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch mang
	+ §»ng sau nh÷ng c©u th¬ lµ tinh thÇn thÐp, lµ phong th¸i ung dung v­ît lªn sù nÆng nÒ, tµn b¹o cña nhµ tï. 
-Bµi th¬ thÓ hiÖn phong c¸ch th¬ tr÷ t×nh ®Æc s¾c cña B¸c: võa cã mÇu s¾c cæ ®iÓn võa mang tinh thÇn thêi ®¹i võa gi¶n dÞ, hån nhiªn võa hµm sóc.












1,5 điểm




0.5




1

4.5 điểm

2 điểm
0.25

0.75




1

2.5 điểm

0.5

0.5


1.5

--------------------------------------------