Bài giảng Bài 11 - Tiết 9 - Tuần 9 : Sản xuất và bảo quản giống cây trồng

SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN GIỐNG CÂY TRỒNG
Bài 11 - Tiết 9	 
Tuần 9	
Ngày dạy: 
1. MỤC TIÊU: 
1.1. Kiến thức : 
v HS biết : Biết cách bảo quản hạt giống.
 v HS hiểu : Hiểu được quy trình sản xuất giống cây trồng.
	 1.2. Kỹ năng: 
_ Biết cách giâm cành, chiết cành, ghép cành.
_ Biết cách bảo quản hạt giống. Biết áp dụng vào thực tế sản xuất.
_ Rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích và hoạt động nhóm.	 	
 	1.3. Thái độ: Có ý thức bảo vệ giống cây trồng nhất là giống quý, đặc sản.	 
2. NỘI DUNG HỌC TẬP:
 - Quy trình sản xuất giống cây trồng.
 - Cách bảo quản hạt giống cây trồng
3. CHUẨN BỊ: 
 3.1. Giáo viên: Sơ đồ 3, hình 15, 16, 17 SGK phóng to.
3.2. Học sinh: Học bài – chuẩn bị bài trước.
4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP : 
	4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện.
	4.2. Kiểm tra miệng.
Câu 1: Giống cây trồng có vai trò như thế nào trong trồng trọt?
 Giống cây trồng tốt cần bảo đảm những tiêu chí nào? 
Đáp án: Giống cây trồng tốt có tác dụng làm tăng năng suất, tăng chất lượng nông sản, tăng vụ và làm thay đổi cơ cấu cây trồng trong năm
_ Giống cây trồng tốt cần bảo đảm những tiêu chí : Sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu, đất đai và trình độ canh tác của địa phương.Có chất lượng tốt.Có năng suất cao và ổn định. Chống chịu được sâu bệnh.
Câu 2: Có mấy phương pháp chọn tạo giống cây trồng? Thế nào là phương pháp tạo giống bằng phương pháp chọn lọc? Thế nào là phương pháp tạo giống bằng phương pháp gây đột biến?
Đáp án: Cĩ 3 phương pháp chọn tạo giống cây trồng.
- Phương pháp chọn lọc :Chọn cây cĩ đặc tính tốt thu lấy hạt gieo và so sánh với cây được chọn và cây địa phương.
- Phương pháp gây đột biến: Sử dụng tác nhân vật lý, hố học để sử lí các bộ phận của cây gây ra đột biến, chọn những dịng cĩ đột biến cĩ lợi để làm giống
Gv: Gọi HS nhận xét - chấm điểm
	4.3. Tiến trình bài học:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1 (2’)Vào bài.
 Ở bài trước, chúng ta đã biết giống cây trồng là yếu tố quan trọng quyết định năng suất và chất lượng nông sản. Muốn có nhiều hạt giống, cây giống tốt phục vụ sản xuất đại trà, chúng ta phải biết qui trình sản xuất giống và làm tốt công tác bảo quản giống cây trồng.
Hoạt động 2 (20’): Sản xuất giống cây trồng.
Mục tiêu: Hiểu được quy trình sản xuất giống cây trồng.	
q Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích gì?
à Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích tạo ra nhiều hạt giống, cây con phục vụ gieo trồng.
_GV: Yêu cầu HS quan sát sơ đồ 3 và cho biết:
q Tại sao phải phục tráng giống?
Hạt giống đã phục tráng (phục hồi) & Duy trì
Dịng 
5
Dịng
 4
Dịng
 3
Dịng
2
Dịng
1
Hạt giống siêu nguyên chủng
Hạt giống nguyên chủng
Hạt giống sản xuất đại trà
_ Học sinh quan sát và trả lời:
à Trong quá trình gieo trồng do những nguyên nhân khác nhau mà nhiều đặc tính tốt của giống dần mất đi. Do đó cần phải phục tráng những đặc tính tốt của giống.
q Quy trình sản xuất giống bằng hạt được tiến hành trong mấy năm? Nội dung công việc của
 từng năm là gì?
à Có 4 năm:
+ Năm thứ 1: gieo hạt đã phục tráng và chọn cây có đặc tính tốt.
+ Năm thứ 2: Hạt của mỗi cây tốt gieo thành từng dòng. Lấy hạt của các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng.
+ Năm thứ 3: Từ giống siêu nguyên chủng nhân thành giống nguyên chủng
+ Năm thứ 4: Từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà.
 Giáo viên giảng giải cho học sinh thế nào là giống nguyên chủng, siêu nguyên chủng.
+ Giống nguyên chủng là giống có chất lượng cao được nhân ra từ giống siêu nguyên chủng.
+ Giống siêu nguyên chủng có số lượng ít nhưng chất lượng cao.
_ Yêu cầu học sinh chia nhóm, quan sát hình 15,16,17 và thảo luận câu hỏi:
q Hãy cho biết đặc điểm của các phương pháp giâm cành, chiết cành, ghép mắt.
_ Học sinh thảo luận nhóm.
_ Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung.
_ Yêu cầu phải nêu được:
+ Giâm cành: từ cây mẹ cắt một đoạn đem giâm sau một thời gian cây ra rể.
+ Chiết cành; bốc 1 khoanh vỏ trên cành, bó đất lại. Sau một thời gian ra rể thì cắt rời khỏi cây mẹ và đem trồng.
+ Ghép mắt: là lấy mắt cuả cây này ghép vào cây khác.
_ Giáo viên nhận xét, bổ sung và hỏi:
q Tại sao khi giâm cành người ta phải cắt bớt lại?
à Để giảm bớt cường độ thoát hơi nước giữ cho hom giống không bị héo.
q Tại sao khi chiết cành người ta phải dùng nilông bó kín bầu đất lại?
à Để giữ ẩm cho đất bó bầu và hạn chế sự xâm nhập của sâu bệnh.
Hoạt động 3 (10’) Bảo quản hạt giống cây trồng.
Mục tiêu: Biết cách bảo quản hạt giống.
_ Yêu cầu học sinh đọc mục II và hỏi:
q Tại sao phải bảo quản hạt giống cây trồng?
à Nếu như không bảo quản thì chất lượng hạt sẽ giảm và có thể mất khả năng nẩy mầm.
q Tại sao hạt giống đem bảo quản phải khô?
à Để hạn chế sự hô hấp của hạt.
q Tại sao hạt giống đem bảo quản phải sạch, không lẫn tạp chất?
à Nếu lẫn tạp chất thì chất lượng giống sẽ kém và các loại côn trùng sẽ dễ xâm nhập hơn.
q Hạt giống thường có thể bảo quản ở đâu?
à Hạt giống có thể bảo quản trong chum, vại, bao, túi khí hoặc trong các kho đông lạnh.
I. Sản xuất giống cây trồng:
1. Sản xuất giống cây trồng bằng hạt:
 Hạt giống đã phục tráng đem gieo thành từng dòng. Lấy hạt của các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng rồi nhân lên thành giống nguyên chủng. Sau đó đem giống nguyên chủng ra sản xuất đại trà.
2. Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính:
_ Giâm cành là từ 1 đoạn cành cắt rời khỏi thân mẹ đem giâm vào đất cát, sau một thời gian cành giâm ra rể.
_ Chiết cành là bóc khoanh vỏ của cành sau đó bó đất. Khi cành đã ra rể thì cắt khỏi cây mẹ và trồng xuống đất.
_ Ghép mắt: lấy mắt ghép ghép vào một cây khác (gốc ghép).
_ Phương pháp nuơi cấy mơ: Tách lấy mơ nuơi cấy trong mơi trường đặc biệt. Sau một thời gian từ mơ sống đĩ sẽ hình thành cây mới, đem trồng và chon lọc được giống mới.
II. Bảo quản hạt giống cây trồng: 
 Có hạt giống tốt phải biết cách bảo quản tốt thì mới duy trì được chất lượng của hạt. Hạt giống có thể bảo quản trong chum, vại, bao, túi khí hoặc trong các kho đông lạnh.
5. TỔNG KẾT VÀ HƯỜNG DẪN HỌC TẬP:
	5.1. Tổng kết:
Câu 1: Cho biết quy trình sản xuất giống bằng hạt.	
Đáp án: Hạt giống đã phục tráng đem gieo thành từng dòng. Lấy hạt của các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng rồi nhân lên thành giống nguyên chủng. Sau đó đem giống nguyên chủng ra sản xuất đại trà.
Câu 2: Có những phương pháp nhân giống vô tính nào?
Đáp án: Giâm cành, chiết cành , ghép mắt, nuơi cấy mơ
Câu 3: Nêu những điều kiện cần thiết để bảo quản tốt hạt giống.
Đáp án:- Hạt giống phải đạt chuẩn
- Nơi cất giữ phải bảo đảm nhiệt độ, độ ẩm khơng khí thấp, phải kín
- Trong quá trình bảo quản phải thường xuyên kiểm tra nhiệt độ, độ ẩm, sâu, mọt để cĩ biện pháp xử lý kịp thời
	5.2 Hướng dẫn học tập:
 * Đối với bài học này: Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
* Đối với tiết học tiếp theo: Xem trước bài 12 : “Sâu bệnh hại cây trồng.”
+ Tìm hiểu một số loại sâu và bệnh hại cây trồng? Ví dụ
+ Phân biệt sâu và bệnh hại cây trồng
6. PHỤ LỤC: