Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học: 2009 - 2010 Môn: Ngữ Văn

Kú thi tuyÓn sinh vµo líp 10 
N¨m häc: 2009 - 2010
 M«n: Ng÷ v¨n
 Thêi gian lµm bµi: 120 phót
Phần 1 (4 điểm):
Cho đoạn văn sau:
(...) "Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ não vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung" (...)
                                         (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long - Sách Ngữ văn 9, tập 1)
1. Đoạn văn trên là lời của nhân vật nào, được nói ra trong hoàn cảnh nào? Những lời tâm sự đó giúp em hiểu gì về hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật? Ngoài khó khăn được nói đến trong đoạn trích trên, hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật còn có điều gì đặc biệt?
2. Bằng hiểu biết của em về tác phẩm, hãy cho biết: trong hoàn cảnh ấy, điều gì đã giúp nhân vật trên sống yêu đời và hoàn thành tốt nhiệm vụ?
3. Chỉ ra một câu có sử dụng phép nhân hóa trong đoạn văn trên.
Phần 2 (6 điểm):
Hình ảnh mùa xuân được khắc họa thật đẹp trong đoạn thơ sau:
"Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng."
1. Đoạn thơ trên nằm trong tác phẩm nào, của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ấy?
2. Dựa vào đoạn thơ trên, em hãy viết một đoạn văn khoảng 10-12 câu theo cách lập luận tổng hợp - phân tích - tổng hợp, trong đó có sử dụng phép nối và một câu chứa thành phần tình thái với chủ đề: vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên và cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp ấy. (Gạch dưới thành phần tình thái và những từ ngữ dùng làm phép nối).
3. Cũng trong bài thơ trên có câu: 
Mùa xuân người cầm súng
Lộc dắt dầy trên lưng
Trong câu thơ trên, từ lộc được hiểu như thế nào? Theo em, vì sao hình ảnh người cầm súng lại được tác giả miêu tả: Lộc giắt đầy trên lưng?                                               


§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm tham kh¶o kú thi tuyÓn sinh vµo líp 10 n¨m häc 2009- 2010
M«n: Ng÷ V¨n 9

C©u 1: (4 ®iÓm).
1. §o¹n v¨n lµ lêi cña anh thanh niªn nãi víi c¸c nh©n vËt kh¸c (cô thÓ lµ «ng ho¹ sÜ) trong cuéc gÆp gì t×nh cê cña hä khi xe dõng l¹i nghØ. (0,5 ®iÓm)
+ Nh÷ng lêi t©m sù gióp em hiÓu lµ hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc cña anh thanh niªn lµ rÊt gian khæ.(dÉn chøng) C«ng viÖc kh«ng chØ ®ßi hái tØ mØ chÝnh x¸c mµ cßn ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. (0,5 ®iÓm)
+ Ngoµi ra hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc cña anh rÊt ®Æc biÖt. §ã lµ ph¶i v­ît qua sù c« ®¬n, v¾ng vÎ, quanh n¨m suèt th¸ng mét m×nh trªn ®Ønh Yªn S¬n cao 2600m kh«ng mét bãng ng­êi.(0,5 ®iÓm)
2. Trong hoµn c¶nh Êy, anh thanh niªn ®· ®· sèng yªu ®êi vµ hoµn thµnh nhiÖm vô lµ v×:
+ Anh cã ý thøc vÒ c«ng viÖc vµ lßng yªu nghÒ, thÊy ®­îc c«ng viÖc lÆng thÇm Êy lµ cã Ých cho cuéc sèng cho mäi ng­êi. (dÉn chøng).
+ Anh cã nh÷ng suy nghÜ ®óng vµ s©u s¾c vÒ c«ng viÖc víi ®êi sèng con ng­êi(dÉn chøng).
+ Cuéc sèng cña anh kh«ng c« ®¬n buån tÎ v× anh cã nguån vui kh¸c n÷a ngoµi c«ng viÖc. §ã lµ ®äc s¸ch.
+ Anh tæ chøc, s¾p xÕp cuéc sèng mét m×nh thËt ng¨n n¾p, chñ ®äng: N¸o trßng hoa,, un«i gµ, tù häc vµ ®äc s¸ch.
(NhËn xÐt chung).(2 ®iÓm)
3. C©u v¨n cã sö dông phÐp nh©n ho¸ : “ X¸ch ®Ìn ra v­ên, giã tuyÕt vµ lÆng im …µo µo x« tíi” hoÆc c©u “ C¸i lÆng im …nÐm vøt lung tung”(0,5 ®iÓm).
C©u 2: (6 ®iÓm).
Häc sinh nªu ®­îc ®o¹n th¬ n»m trong t¸c phÈm Mïa xu©n nho nhá cña Thanh H¶i ( 0,5 ®iÓm)
Nªu ®­îc hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ : Thanh H¶i viÕt bµi th¬ kh«ng bao l©u tr­íc khi «ng qua ®êi. Bµi th¬ nh­ mét lêi t©m niÖm ch©n thµnh, mét lêi göi g¾m tha thiÕt c¶u nhµ th¬®Ó l¹i cho ®êi. (0,5 ®iÓm)
 2. ViÕt ®o¹n v¨n ®¹t nh÷ng yªu cÇu sau:
 - Tr×nh bµy theo c¸ch Tæng hîp - Ph©n tÝch - Tæng hîp, diÔn ®¹t ý m¹ch l¹c, giµu c¶m xóc, ®óng sè c©u.	(0.5 ®iÓm)
 - Néi dung: ( 2 ®iÓm)
 + Bøc tranh mïa xu©n thiªn nhiªn trong 6 c©u th¬ ®Çu ®­îc vÏ b»ng vµi nÐt chÊm ph¸ nh­ng rÊt ®Æc s¾c.
 + Kh«ng gian cao réng cña bÇu trêi, réng dµi cña dßng s«ng, mµu s¾c hµi hoµ cña b«ng hoa tÝm biÕc vµ dßng s«ng xanh - ®Æc tr­ng cña xø HuÕ.
 + Rén r·, t­¬i vui víi ©m thanh tiÕng chim chiÒn chiÖn hãt vang trêi, tiÕng chim trong ¸nh s¸ng xu©n lan to¶ kh¾p bÇu trêi nh­ ®äng thµnh “tõng giät long lanh r¬i”.
 + C¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc mïa xu©n ®Êt trêi thÓ hiÖn qua c¸i nh×n tr×u mÕn víi c¶nh vËt, trong nh÷ng lêi béc lé trùc tiÕp nh­ lêi trß chuyÖn víi thiªn nhiªn “¬i” ,” hãt chi”, “ mµ”. §Æc biÖt c¶m xóc cña nhµ th¬ ®­îc thÓ hiÖn trong mét ®éng t¸c tr÷ t×nh ®ãn nhËn võa tr©n träng võa tha thiÕt tr×u mÕn víi mïa xu©n : ®­a tay høng lÊy tõng giät long lanh cña tiÕng chim chiÒn chiÖn.
 + H×nh ¶nh Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c ®ã thÓ hiÖn c¶m xóc say s­a ng©y ngÊt cña t¸c gi¶ tr­íc c¶nh ®Êt trêi xø HuÕ vµo xu©n thÓ hiÖn mong muèn hoµ vµo thiªn nhiªn ®Êt trêi trong t©m t­ëng gi÷a mïa ®«ng gi¸ l¹nh khiÕn ta v« cïng kh©m phôc.	
 - Cã sö dông mét phÐp nèi, vµ mét c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i ( cã chØ râ) (0.5 ®iÓm)
 3. Trong c©u th¬: 
 	“ Mïa xu©n ng­êi cÇm sóng 
 Léc gi¾t ®Çy trªn l­ng.“
 - Tõ léc võa t¶ thùc võa t­îng tr­ng, hµm chøa nhiÒu ý nghÜa:
 + Léc: lµ chåi non.
 + léc ; còng cã nghÜa lµ mïa xu©n, lµ søc sèng.(1 ®iÓm)
 - T¸c gi¶ ®· t¹o nªn søc gîi c¶m cho c©u th¬ b»ng h×nh ¶nh léc non cña mïa xu©n g¾n víi ng­êi cÇm sóng. Mïa xu©n cña ®Êt trêi ®äng l¹i trong h×nh ¶nh léc non. Ng­êi cÇm sóng gi¾t léc ®Ó nguþ trang ra trËn nh­ mang theo søc xu©n vµo trËn ®¸nh, hay chÝnh hä ®· ®em mïa xu©n ®Õn mäi n¬i trªn ®Êt n­íc.	 (1 ®iÓm)