Bộ 15 đề thi học sinh giỏi Tiếng Việt Lớp 3

 Đề 1
Câu 1: Cho các từ sau: Nhập ngũ, thi hào, mở màn, trẩy quân, chiến đấu, réo rắt, 
hy sinh, hoạ sĩ, dũng cảm.
 a. Hãy sắp xếp các từ ngữ trên thành hai nhóm: Nhóm từ chỉ bảo vệ Tổ quốc 
và nhóm từ chỉ nghệ thuật.
 b. Đặt 2 câu với mỗi từ sau: Dũng cảm, mở màn.
Câu 2: Hãy đặt dấu phẩy cho đúng vào các câu sau:
 a. Xa xa những ngọn núi nhấp nhô mấy ngôi nhà thấp thoáng vài cánh chim 
chiều bay lững thững về tổ.
 b. Một biển lúa vàng vây quanh em hương lúa chín thoang thoảng đâu đây.
Câu 3: 
 a)Tìm từ gần nghĩa với từ: Khai trường, cần cù. giang sơn .
 b)Tìm 3 từ ghép có : “quốc” đứng trước và giải nghĩa từng từ .
Câu 4: Viết một đoạn văn (7 đến 10 câu) tả quang cảnh trường em vào buổi sáng 
đầu mùa hè.
 Đề 2
1/ Tìm những từ chỉ màu sắc, chỉ đặc điểm trong đoạn văn sau:
Trong vườn nhà tôi có rất nhiều loại cây.Cây nào cũng xum xuê tán lá, tạo thành 
một khung trời xanh tươi. Tôi yêu nhất là cây khế mọc gần ao. Cành khế loà xoà 
xuống mặt nước trong vắt. Quả khế chín mọng, vàng rộm như vẫy gọi bọn trẻ 
chúng tôi.
a) Từ chỉ màu sắc: .. b) Từ chỉ đặc điểm: ..
2/ Đọc các câu văn sau rồi gạch 1 gạch dưới bộ phận trả lời câu hỏi “Ai (cái gì, 
con gì)?”, gạch 2 gạch dưới bộ phận trả lời câu hỏi “Thế nào?”
a) Nước hồ mùa thu trong vắt. 
b) Trời cuối đông lạnh buốt. 
c) Dân tộc Việt Nam rất cần cù và dũng cảm.
3/ Viết mỗi câu sau và dùng dấu phẩy đúng chỗ trong mỗi câu:
a) Nói về kết quả học tập của em ở học kì I. 
b) Nói về việc làm tốt của em và mục đích của việc làm ấy. 4/ Đọc câu sau: Một rừng cờ đỏ bay phấp phới trên sân vận động ngày khai mạc 
Hội khoẻ Phù Đổng.
Từ rừng trong câu trên có ý nghĩa gi?
5/ Tập làm văn: Kể lại một việc tốt em đã làm góp phần bảo vệ môi trường./.
 Đề 3
Bài 1: (3 điểm) Viết lại những câu văn dưới đây cho sinh động, gợi cảm bằng cách 
sử dụng các hình ảnh so sánh
a) Mặt trời mới mọc đỏ ối. b. Con sông quê em quanh co, uốn khúc.
Bài 2: (3 điểm) Trong đoạn văn dưới đây, người viết quên không đặt dấu câu. Em 
viết lại đoạn văn cho đúng chính tả sau khi đặt dấu câu vào chỗ thích hợp:
 Sáng nào mẹ tôi cũng dậy rất sớm đầu tiên mẹ nhóm bếp nấu cơm sau đó 
mẹ quét dọn nhà cửa giặt quần áo khoảng gần 6giờ mẹ gọi anh em tôi dậy ăn sáng 
và chuẩn bị đi học tôi rất yêu mẹ của tôi.
Bài 3:(10 điểm) Hãy viết một đoạn văn (từ 7- 8 câu) kể về một việc tốt em đã làm 
ở lớp (hoặc ở nhà) mà em cảm thấy phấn khởi và thích thú nhất.
 ĐỀ 4 
Bài 1 (1 điểm): Gạch chân các hình ảnh so sánh trong mỗi câu sau?
 a, Trăng tròn như cái đĩa. b, Má em bé hồng như quả cà chua.
Bài 2 (1 điểm): Điền vào chỗ trống chiều hay triều? 
Buổi ... , thuỷ ... , ...... đình, .... chuộng.
Bài 3 (2 điểm): Đặt hai câu trong đó một câu có sử dụng dấu hai chấm một câu sử 
dụng dấu chấm than?
Bài 4 (2 điểm): Đọc đoạn thơ sau : 
 Cây bầu hoa trắng
 Cây mướp hoa vàng
 Tim tím hoa xoan
 Đỏ tươi râm bụt .
 Tìm và ghi lại các từ chỉ đặc điểm của sự vật trong các câu thơ trên. Bài 4 (4 điểm): Viết một đoạn văn ngắn khoảng 5 đến 7 câu kể về một loài hoa mà 
em yêu thích trong đó có sử dụng một hình ảnh nhân hoá và một hình ảnh so sánh.
 ĐỀ 5
Bài 1. Cho các từ: Cây đa, gắn bó, dòng sông, con đò, nhớ thương, yêu quý, mái 
đình, thương yêu, ngọn núi, bùi ngùi, tự hào. Xếp các từ trên thành 2 nhóm và đặt 
tên cho từng nhóm.
- Nhóm 1: Đặt tên: 
- Nhóm 2: Đặt tên: 
Bài 2. Đặt 3 câu theo mẫu Ai là gì? Ai làm gì? Ai thế nào? Về chủ đề gia đình.
Bài 3. Tìm các từ chỉ hoạt động, trạng thái thích hợp để điền vào chỗ chấm.
 - Con thuyền trôi........ như đang nghỉ ngơi trên sông.
 - Bé.............. bài tập rồi....................... ti vi
Bài 4. Tìm những hình ảnh so sánh sự vật với con người và con người so sánh với 
sự vật. Đặt 1 câu có hình ảnh so sánh sự vật với con người, 1 câu có hình ảnh con 
người so sánh với sự vật.
Bài 5. Ngày đầu tiên đi học
 Em nước mắt nhạt nhoà
 Cô vỗ về an ủi
 Chao ôi! Sao thiết tha .
 Nguyễn Ngọc Thiện
Ngày đầu tiên đi học với mỗi người đều là một kỷ niệm khó quên. Em hãy kể lại 
ngày đầu tiên đến trường của em.
 Đề 6
Câu 1 (2đ): a) Chọn từ ngữ thích hợp ở cột A và cột B ghép lại để tạo thành câu :
 A B
 Đám học trò ngủ khì trên lưng mẹ
 Đàn sếu hoảng sợ bỏ chạy
 Các em bé đang sải cánh trên cao b) Đặt 2 câu hỏi với một trong những câu đã ghép hoàn chỉnh :
Câu 2 (3đ) : Cho các thành ngữ :
Non xanh nước biếc; thức khuya dậy sớm; non sông gấm vóc; thẳng cánh cò bay; 
học một biết mười; chôn rau cắt rốn ; dám nghĩ dám làm; quê cha đất tổ.
 a) Hãy chỉ ra các thành ngữ nói về quê hương :
 b) Hãy đặt một câu với một trong các thành ngữ em vừa chỉ ra.
Câu 3 (4đ): Điền từ thích hợp trong ngoặc đơn vào chỗ chấm và cho biết những từ 
nào bổ sung nghĩa cho các từ vừa điền:
 (trổ, điểm, đến, phủ kín)
- Mùa xuân đã .............................................................
- Các vườn nhãn, vườn vải đang ......................................................................... hoa.
- Những luống ngô , khoai , đỗ chen nhau xanh rờn ................................ bãi cát.
- Cây gạo chót vót giữa trời đã ............................................ các chùm hoa đỏ mọng.
Câu 4 (3đ): Viết lại những câu văn dưới đây cho sinh động, gợi cảm bằng cách sử 
dụng biện pháp so sánh:
a) Đằng đông, mặt trời đỏ ửng đang từ từ nhô lên .
b) Cánh đồng quê em rất đẹp . c) Tiếng suối ngân nga hay quá !
Câu 5 (7đ): Hãy viết một bài văn ngắn nói về quê hương em.
 ĐỀ 7
Câu 1: Trong những câu sau,từ nào viết sai chính tả? Em hãy sửa lại cho đúng :
 - Suối chảy dóc dách - Cánh hoa dung dinh
- Nụ cười rạng rỡ - Chân bước rộn ràng
- Sức khỏe rẻo rai - Khúc nhạc du dương
Câu 2: Cho các thành ngữ sau: chôn rau cắt rốn, làng trên xóm dưới, thức 
khuya dậy sớm, non xanh nước biếc, non sông gấm vóc, học một biết mười, 
thẳng cánh cò bay, muôn hình muôn vẻ, dám nghĩ dám làm, quê cha đất tổ, nhữ 
thiêu như đốt.
 Tìm những thành ngữ nói về quê hương ? Câu 3: Cho câu: 
 Trâu ơi ta bảo trâu này
 Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta .
 (Ca dao ) 
 Em hãy hoàn thiện bảng sau:
 Tên sự vật được Các từ ngữ dùng để nhân 
 Cách nhân hóa
 nhân hóa hóa sự vật
Câu 4 : Trong bài: Trường ca Đam San có câu: 
 Nhà dài như tiếng chiêng. Hiên nhà dài bằng sức bay của một con chim.
a,Tìm hình ảnh so sánh và từ so sánh trong hai câu trên. 
b, Cách so sánh ở đây có gì đặc biệt?
Câu 5: Hàng năm, mỗi địa phương dều tổ chức lễ hội mang đậm những nét văn 
hóa của vùng mình. Em hãy kể lại một lễ hội ở quê em.
 Đề 8 
Bài 1 : 
a) Điền từ thích hợp vào chỗ chấm: (rực rỡ, khoe sắc, mảnh mai, đỏ thắm, xanh 
non, trắng tinh, vàng tươi):
Xuân về, cây cỏ trải một màu.......... . Trăm hoa đua nhau............ Nào chị hoa 
huệ.................., chị hoa cúc ............ , chị hoa hồng ............. , bên cạnh cô em vi-ô-
lét tím nhạt.............Tất cả đã tạo nên một vườn xuân .............................
b) Tập dùng phép so sánh để viết câu văn có các sự vật sau :
+ Cánh đồng lúa chín . + Con đường làng em . + Cỏ mọc ven đê .
Bài 2: Cho đoạn văn :" Những cơn gió nóng mùa hè đã nhường chỗ cho luồng khí 
mát dịu mỗi buổi sáng. Trời xanh ngắt trên cao, xanh như dòng sông trong, trôi 
lặng lẽ giữa những ngọn cây hè phố"
a) Tìm trong đoạn văn:
+ Những từ chỉ sự vật: 
+ Những từ chỉ hoạt động - trạng thái: + Những từ chỉ đặc điểm: 
b) Tìm và viết lại hình ảnh so sánh ở đoạn văn trên và cho biết chúng được so sánh 
với nhau ở đặc điểm nào ?
Bài 3: Viết một bức thư ngắn cho một bạn ở phương xa để làm quen , giới thiệu 
với bạn về quê hương mình và mời bạn về thăm .
 ĐỀ 9 (KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI)
1. (3đ) Đặt câu theo mẫu “Ai Thế nào?” để miêu tả
 a, Một bông hoa trong vườn
2. (3đ) Điền vào chỗ trống để có được một câu hoàn chỉnh:
a, Ngôi nhà của em b, Một cái tết ..
3. (1đ) Khoanh tròn chữ số trong ngoặc đặt trước dấu chấm ghi sai vị trí trong đoạn 
văn sau: Trên nương, mỗi người một việc(1). Người lớn thì đánh trâu ra cày(2). 
Các bà, các mẹ cúi lom khom(3). Tra ngô các cụ già nhặt cỏ, đốt lá(4). Mấy chú bé 
đi bắc bếp thổi cơm(5).
4. (5đ) Viết đoạn văn từ 3 đến 4 câu với nội dung tự chọn trong đó có dùng phép so 
sánh.
5. Tập làm văn (6đ): Em hãy kể về làng xóm nơi em ở
 Đề 10
Câu 1( 3đ): Chỉ ra các sự vật được nhân hoá, so sánh trong các câu thơ sau:
Chiều đi học về Nắng đứng ngủ quên
Chúng em đi qua ngôi nhà xây dở Trên những bức tường
Giàn giáo tựa cái lồng che chở Bao ngôi nhà đã hoàn thành
Trụ bê tông nhú lên như một mầm cây Đều qua những ngôi nhà xây dở
Ngôi nhà tựa vào nền trời xẫm biếc Ngôi nhà như trẻ nhỏ
Thở ra mùi vôi vữa nồng hăng Lớn lên với trời xanh
 Các từ chỉ sự vật so sánh là ..
 Các từ chỉ sự vật nhân hoá là 
Câu 2 (2đ):Đặt câu hỏi cho các bộ phận in đậm trong các câu văn sau:
- Bạn Tuyết rất chăm tập thể dục. - Trên nền trời xanh, những lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới. 
Câu 3 (3đ): Chọn các từ sau điền vào chỗ trống thích hợp: Vàng óng, hiện lên, 
tráng lệ, xanh rờn, mùi hương 
Rừng khô .với tất cả vẻ uy nghi ...của nó trong ánh mặt 
trời .Từ trong biển lá .đã bắt đầu ngả sang màu úa, ngát dậy 
một lá trám bị hun nóng dưới ánh mặt trời.
Câu 4(10đ): Vừa qua em cùng gia đình đón Tết thật vui. Hãy viết thư cho một 
người bạn thân kể cho bạn nghe về những niềm vui ấy.
 Đề 11
Câu 1(2đ). Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn thơ sau:
 Những ngôi sao thức ngoài kia
 Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
 Đêm nay con ngủ giấc tròn
 Mẹ là ngọn gió của con suốt đời
 (Trần quốc Minh)
Câu 2 (2đ). Điền dấu thích hợp vào ô trống trong đoạn văn sau:
Hoa mai cũng có năm cánh như hoa đào nhưng cánh mai to hơn cánh đào một 
chút những nụ mai không phô hồng mà ngời xanh màu ngọc bích sắp nở 
nụ mai mới phô vàng khi nở cánh mai xoè ra mịn màng như lụa.
Câu 3. Trong các câu văn sau có những từ dùng chưa chính xác con hãy gạch chân 
và viết lại câu văn cho đúng.
- Mùa xuân đến, hoa trong vườn nhà em đua nhau khoe mùi thơm. hoa nào cũng 
đẹp. Nhưng thơm hơn cả là cây hồng nhung.
- Em rất thích hoa phượng vì mỗi độ xuân về hoa phượng lại phủ một màu vàng 
rực lên khắp trường em.
Câu4 (4đ) Trong bài “Bé nhìn biển” tác giả viết:
 Tưởng rằng biển nhỏ Chơi trò kéo co
 Mà to bằng trời Phì phò như bễ 
 Như con sông lớn Biển mệt thở rung Chỉ có một bờ Còng giơ gọng vó 
 Bãi giằng với sóng Định khiêng sóng lừng
Trong mắt bé biển có những gì khác lạ và làm bé thích thú. Con hãy ghi lại những 
hình ảnh và suy nghĩ của bé khi ra thăm biển
Câu 5 (10đ) Trong một lá thư gửi cho người bạn ở phương xa con hãy kể về buổi 
lao động trồng cây ở lớp con trong tuần vừa qua. 
 Đề 12
Câu 1. Cho đoạn thơ, hãy gạch dưới các từ chỉ đặc điểm
 Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút
 Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng
 Rễ dừa bám sâu vào lòng đất
 Như dân làng bám chặt lấy quê hương
 Đánh dấu vào có câu trả lời đúng
1, Nội dung chính của đoạn thơ là.
 Miêu tả lá dừa Miêu tả dân làng và quê hương Miêu tả cây dừa
2. Đoạn thơ có sử dụng biện pháp nghệt thuật nào?
 Nhân hoá Nhân hoá và so sánh So sánh
 Hãy ghi lại những hình ảnh đó :
3. Cụm từ “Hiên ngang cao vút” trong câu thơ đầu trả lời cho câu hỏi nào?
 Dừa thế nào? Dừa vẫn đứng thế nào? Dừa vẫn đứng như thế nào?
Câu 2. Viết đoạn văn 4 – 5 câu kể về ngôi trường thân yêu của em.
Câu 3. Hãy kể lại công việc hàng ngày của một người trí thức (Bác sỹ, hoặc giáo 
viên, hoặc nhà khoa học)
 Đề 13
1, Đọc bài thơ sau:
Mỗi sớm mai thức dậy
Luỹ tre xanh rì rào
Ngọn tre cong gọng vó Kéo mặt trời lên cao.
Những trưa đồng đầy nắng
Trâu nằm nhai bóng râm
Tre bần thần nhớ gió
Chợt về đầy tiếng chim.
Mặt trời xuống núi ngủ
Tre nâng vầng trăng lên
Sao, sao treo đầy cành
Suốt đêm dài thắp sáng.
Bỗng gà lên tiếng gáy
Xôn xao ngoài luỹ tre
Đêm chuyển dần về sáng
2. Các sự vật được nói đến trong bài thơ là:
a. Luỹ tre, gọng vó, trâu, tiếng chim, mặt trời, nâng
b. Luỹ tre, mặt trời, gọng vó, đồng, nắng, trâu, gió, chim, núi, vầng trăng, kéo
c. Luỹ tre, mặt trời, gọng vó, đồng, nắng, trâu, gió, chim, núi, vầng trăng, sao, gà, 
mầm măng, bóng râm
3. Hình ảnh so sánh có trong bài thơ là:
a. 1 hình ảnh b. 2 hình ảnh c. 3 hình ảnh d. 4 hình ảnh
6. Sự vật được nhân hoá trong bài thơ là :
a. 1 Sự vật b. 2 Sự vật c. 3 sự vật d. 4 sự vật
4. Bộ phận trả lời cho câu hỏi như thế nào trong câu: “Tre bần thần nhớ gió” là:
a. Bần thần b. Nhớ gió c. Bần thần nhớ d. Bần thần nhớ gió
5. Dòng nào dưới đây ghi những từ chỉ hoạt động, trạng thái.
a. Sớm, rì rào, cong, nhai, ngủ, xuống, sáng, đợi, dài, tiếng gáy
b. nâng, sớm, rì rào, dài, xôn xao, tiếng gáy, về, mầm măng, cong
c. Thức dậy, rì rào, kéo, nằm nhai, bần thần, nhớ, ngủ, xuống, nâng, lên, treo, thắp, 
xôn xao, chuyển, về, đợi
II: Tập làm văn: Đề bài: Cô giáo như người mẹ hiền rất gần gũi, thân thương với các em . Em hãy 
viết một đoạn văn từ 8 đến 10 câu kể lại hình ảnh cô giáo dạy em trong 1 giờ học 
tập đọc mà em có nhiều ấn tượng nhất.
 Đề 14
Câu 1: Khoanh tròn trước các chữ cái các từ ngữ thuộc các nhóm sau:
A. Từ chỉ các hoạt động của con người giúp B. Từ chỉ các cảm xúc của con người
 đỡ nhau với con người
a. quan tâm d. trẻ em a. thương yêu d. căm ghét 
b. trong nom g. thăm hỏi b. ông bà g. tự hào 
c. xanh tươi e. đùm bọc c. kính trọng e. làm việc
Câu 2: Điền từ còn thiếu vào chỗ (...) để hoàn chỉnh các thành ngữ, ca dao dưới 
đây:
 a. Nhường cơm........... b. Bán anh em xa............
 c. Công cha như ............ d. Nghĩa mẹ như ...........
Câu 3: Gạch chân những từ nói về các hoạt động bảo vệ Tổ quốc: bảo vệ, gìn giữ, 
xây dựng, đấu tranh, kháng chiến, kiến thiết, tôn tạo.
Câu 4: Đặt câu hỏi cho bộ phận gạch chân trong mỗi câu sau:
 a. Đội đồng diễn thể dục đang tích cực tập luyện để chuẩn bị trình diễn ở Hội 
 khỏe Phù Đổng
 b. Các bạn học sinh trong cùng một lớp thường xuyên giúp nhau trong học tập
Câu 5: Gạch một gạch dưới bộ phận câu trả lời câu hỏi Ai, hai gạch dưới bộ phân 
câu trả lời câu hỏi Thế nào trong các câu sau:
 a. Những làn gió từ sông thổi vào mát rượi.
 b. Mặt trời lúc hoàng hôn đỏ rực như khối cầu lửa khổng lồ.
Câu 6. : Ca dao có câu:
 Tháp Mười đẹp nhất bông sen.
 Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ.
 Chỉ ra hình ảnh so sánh trong hai câu ca dao trên? Nêu cảm nhận của em về 
cách so sánh đó? (hình ảnh so sánh đó có ý nghĩa gì?)