Đề thi khảo sát chất lượng học sinh giỏi lần III - Môn: Sinh Học

Tr­êng thcs ®µo s­ tÝch §Ò THI kh¶o s¸t chÊt l­îng 
 HäC SINH Giái lÇn III
 M¤N: SINH HäC 
 (Thêi gian lµm bµi 120 phót)
I.PhÇn tr¾c nghiÖm.(3®iÓm)
Khoanh trßn vµo mét ch÷ c¸i tr­íc c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng.
C©u 1: BiÕn dÞ vµ di truyÒn lµ hai hiÖn t­îng song song, g¾n liÒn víi mét qu¸ trinh sinh häc. §ã lµ qu¸ tr×nh ...A. sinh s¶n B. nguyªn ph©n	 C. gi¶m ph©n. D. ®ét biÕn.
C©u 2: Khi kiÓu gen c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi ®­îc x¸c ®Þnh lµ dÞ hîp th× phÐp lai ph©n tÝch sÏ cã kÕt qu¶ ... A. ®ång tÝnh, c¸c c¸ thÓ con mang kiÓu h×nh lÆn.
 B. ®ång tÝnh, c¸c c¸ thÓ con mang kiÓu h×nh tréi. C. ph©n tÝnh.
 D. ®ång tÝnh, c¸c c¸ thÓ con mang kiÓu h×nh trung gian.
C©u 3: Trong hai m¹ch polinuclª«tit ®­îc tæng hîp tõ qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i cña ph©n tö ADN, chØ mét m¹ch ®­îc h×nh thµnh liªn tôc, m¹ch cßn l¹i h×nh thµnh tõng ®o¹n, sau ®ã c¸c ®o¹n nèi víi nhau. §iÒu nµy do ...
A. enzim xóc t¸c qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN chØ g¾n vµo ®Çu 3’ cña polinuclª«tit ADN mÑ vµ m¹ch polinuclª«tit chøa ADN con kÐo dµi theo chiÒu 5’ – 3’.
B. enzim xóc t¸c qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN chØ g¾n vµo ®Çu 3’ cña polinuclª«tit ADN mÑ vµ m¹ch polinuclª«tit chøa ADN con kÐo dµi theo chiÒu 3’ – 5’.
C. enzim xóc t¸c qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN chØ g¾n vµo ®Çu 5’ cña polinuclª«tit ADN mÑ vµ m¹ch polinuclª«tit chøa ADN con kÐo dµi theo chiÒu 5’ – 3’.
D. hai m¹ch cña ph©n tö ADN ng­îc chiÒu nhau vµ cã kh¶ n¨ng tù nh©n ®«i theo NTBS. 
C©u 4: Mét ®o¹n ARN cã tr×nh tù nuclªotit nh­ sau: 
...A-U-G-X-A-G-X-A-U-...M¹ch m· gèc t­¬ng øng cã tr×nh tù nuclªotit lµ...
A.... - A -U-G-X-A-G- X-A-U- ... B.... - T-A-X-G -T-X-G-T-A - ...
C.... - A-T-G-X-A-G-X-A-T- ... D.... - A-T-G-X-A-G-X-A-T- ...
C©u 5 : Ñoät bieán laøm giaûm 9 lieân keát hidro trong gen A taïo thaønh gen a. Proâteâin do gen a toång hôïp keùm proâteâin do genAtoång hôïp 1 aa, caùc aa khaùc khoâng ñoåi. Bieán ñoåi xaûy ra trong gen A laø:
 A. Maát 3 caëp nucleâoâtit G-X thuoäc 3 boä ba keá tieáp.	
 B. Maát 3 caëp nucleâoâtit G-X thuoäc 1 boä ba.
 C. Maát 3 caëp nucleâoâtit G-X thuoäc 2 boä ba keá tieáp.	
 D. Maát 3 caëp nucleâoâtit A-T, 1 caëp nucleâoâtit G-X.
C©u 6:. Caù theå coù kieåu gen khi giaûm phaân coù trao ®æi chÐo sÏ t¹o thµnh tèi ®a bao nhiªu laäi giao tö? A. 4 B. 6. C. 8 D. 10
C©u 7: PhÐp lai gi÷a hai c¸ thÓ kh¸c nhau vÒ 4 cÆp tÝnh tr¹ng tréi lÆn hoµn toµn AaBbCcDd x AaBbCcDd sÏ cã:
	A. 8 kiÓu h×nh, 16 kiÓu gen;	B. 8 kiÓu h×nh, 27 kiÓu gen;
	C. 16 kiÓu h×nh, 27 kiÓu gen;	D. 16 kiÓu h×nh, 81 kiÓu gen.
C©u 8: Gen cã khèi l­îng 450000 ®¬n vÞ cacbon vµ cã 1900 liªn kÕt hi®r«. Gen bÞ ®ét biÕn thªm mét cÆp A - T. Sè l­îng cña tõng lo¹i nuclª«tit m«i tr­êng cung cÊp cho gen sau ®ét biÕn tù sao 4 lÇn lµ:
	A. A = T = 5265 vµ G = X = 6000;	 B. A = T = 5250 vµ G = X = 6000;
	C. A = T = 5250 vµ G = X = 6015;	 D. A = T = 5265 vµ G = X = 6015. 
C©u 9: Beänh di truyeàn thuoäc ñoät bieán caáu truùc NST laø:
 A. Ñao.	B. Mï mµuï.	C. Ung thö maùu.	D. Hoäi chöùng 3X.
C©u 10: Trong tÕ bµo x«ma, c¸c gen trªn NST tån t¹i thµnh tõng cÆp t­¬ng øng do...
ADN ë tr¹ng th¸i xo¾n kÐp.
trong thô tinh cã sù kÕt hîp cña vËt chÊt di truyÒn.
trong nguyªn ph©n NST nh©n ®«i.
NST tån t¹i thµnh cÆp t­¬ng ®ång.
C©u 11: Mét con gµ trèng cã 10 tÕ bµo sinh dôc nguyªn ph©n liªn tiÕp 3 lÇn, c¸c tÕ bµo t¹o ra gi¶m ph©n b×nh th­êng. Sè l­îng tinh trïng ®­îc t¹o ra lµ: A. 120. B. 220. C. 320. D. 420.
C©u 12: Nguoàn nguyeân lieäu chuû yeáu cuûa quaù trình tieán hoùa laø:
 A. ÑB gen.	 B. ÑB soá löôïng NST. C. ÑB caáu truùc NST.	 D. Thöôøng bieán.
 PhÇn II. Tù luËn (1 7®iÓm)
 A. LÝ thuyÕt:(10 ®iÓm)
C©u 1 (4 ®iÓm). Gi¶i thÝch t¹i sao:
 a. Kh«ng nªn sö dông c¬ thÓ ®¹t ­u thÕ lai lín nhÊt lµm gièng.
 b. Ph©n tö ADN mÑ qua t¸i b¶n cho 2 ph©n tö ADN con hoµn toµn gièng nhau vµ gièng ADN mÑ.
C©u 2 (4 ®iÓm). Nh÷ng ph©n tÝch di truyÒn tÕ bµo häc cho hay r»ng cã hai loµi chuèi kh¸c nhau: chuèi rõng l­ìng béi vµ chuèi nhµ tam béi.
1. H·y gi¶i thÝch qu¸ tr×nh xuÊt hiÖn chuèi nhµ tõ chuèi rõng?
2. Nªu c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c nhau quan träng gi÷a chuèi rõng vµ chuèi nhµ?
C©u 3 (2 ®iÓm). TÕ bµo sinh dôc cña mét loµi A cã bé nhiÔm s¾c thÓ kÝ hiÖu lµ AaBbDd thùc hiÖn ph©n bµo b×nh th­êng.
a.NÕu tÕ bµo ®ã thùc hiÖn ph©n bµo nguyªn ph©n th× kÝ hiÖu bé nhiÔm s¾c thÓ ë kú gi÷a vµ kú sau ®­îc viÕt nh­ thÕ nµo ?
b.NÕu TB ®ã thùc hiÖn gi¶m ph©n th× ký hiÖu bé NST ë k× sauI vµ k× cuèiII ®­îc viÕt nh­ thÕ nµo? 
B. Bµi tËp:( 7 ®iÓm)
C©u 1:(3 ®iÓm) ë mét loµi thùc vËt, tiÕn hµnh lai 2 thø gièng c©y thuÇn chñng: c©y th©n cao, hoa tr¾ng víi c©y th©n thÊp, hoa ®á thu ®­îc F1 ®ång lo¹t c©y th©n cao, hoa hång. Lai c©y F1 víi mét thø kh¸c thu ®­îc F2 tØ lÖ ph©n li vÒ kiÓu h×nh lµ 3: 6: 3: 1: 2: 1 BiÖn luËn, viÕt S§L tõ P ®Õn F2.
C©u 2:(4 ®iÓm) Mét hîp tö cña mét loµi nguyªn ph©n liªn tiÕp 2 ®ît ®· ®ßi hái m«i tr­êng néi bµo cung cÊp nguyªn liÖu ®Ó t¹o ra 24 nhiÔm s¾c thÓ ®¬n míi.
	a. X¸c ®Þnh bé nhiÔm s¾c thÓ l­ìng béi cña loµi sinh vËt ®ã.
	b. C¸ thÓ ®ùc vµ c¸ thÓ c¸i cña loµi ®ã giao phèi víi nhau sinh ra 180 trøng vµ në ra 180 con. BiÕt r»ng kh¶ n¨ng thô tinh cña trøng lµ 50% vµ cña tinh trïng lµ 2% 
	c.TÝnh sè TB sinh tinh trïng vµ sè TB sinh trøng ®· t¹o ra c¸c giao tö ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh thô tinh nãi trªn.
 d.TÝnh sè NST ®· tiªu biÕn cïng víi c¸c thÓ ®Þnh h­íng trong qu¸ tr×nh gi¶m ph©n cña c¸c TB sinh trøng nãi trªn?
H­íng dÉn chÊm
 ®Ò thi chän häc sinh giái huyÖn 
 N¨m häc 2007- 2008
 M«n thi: Sinh häc 
 Thêi gian lµm bµi 150 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
PhÇn tr¾c nghiÖm
	C©u I: (2 ®iÓm)	
C©u
1
2
3
4
5
6
7
8
§¸p ¸n
C
A
B
A
E
C
B
D
§iÓm 
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
0,25 ®
PhÇn tù luËn. 
C©u II:( 2, 0 ®iÓm)
Néi dung
§iÓm 
1-Sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña ADN, ARN vµ pr«tªin:
§¹i ph©n tö 
CÊu tróc
Chøc n¨ng 
ADN
- Chuçi xo¾n kÐp 
- 4 lo¹i nuclª«tit: A, T, G, X
- L­u gi÷ th«ng tin di truyÒn 
- TruyÒn ®¹t th«ng tin di truyÒn 
ARN
- Chuçi xo¾n ®¬n
- 4 lo¹i nuclª«tit: A, U, X, G
- mARN truyÒn ®¹t th«ng tin di truyÒn .
- tARN vËn chuyÓn axÝt amin .
- rARN tham gia cÊu tróc rib«x«m
Pr«tªin
- Mét hay nhiÒu chuçi ®¬n.
- H¬n 20 lo¹i axit amin 
- CÊu tróc c¸c bé phËn cña tÕ bµo.
- Tham gia cÊu t¹o nªn enzim xóc t¸c qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt.
- Tham gia cÊu t¹o nªn hoocm«n ®iÒu hoµ qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt.
- VËn chuyÓn, cung cÊp n¨ng l­îng
2-Gi¶i thÝch v× sao bé nhiÔm s¾c thÓ ®Æc tr­ng cho loµi ®­îc duy tr× æn ®Þnh qua c¸c thÕ hÖ.
* ë c¸c loµi sinh s¶n h÷u tÝnh.
- Qua gi¶m ph©n t¹o ra giao tö mang bé NST ®¬n béi (n) . 
- Qua thô tinh gi÷a giao tö ®ùc (n) víi giao tö c¸i (n) t¹o thµnh hîp tö (2n) à bé NST l­ìng béi ®­îc phôc håi. 
- Qua nguyªn ph©n bé NST tõ hîp tö ®­îc sao chÐp cho tÊt c¶ c¸c tÕ bµo trong c¬ thÓ. Nh­ vËy sù phèi hîp c¸c qu¸ tr×nh nguyªn ph©n, gi¶m ph©n vµ thô tinh ®· ®¶m b¶o duy tr× æn ®Þnh bé NST ®Æc tr­ng cña nh÷ng loµi sinh s¶n h÷u tÝnh qua c¸c thÕ hÖ c¬ thÓ.
* ë nh÷ng loµi sinh s¶n v« tÝnh qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i vµ ph©n li cña NST trong nguyªn ph©n lµ c¬ chÕ duy tr× bé NST ®Æc tr­ng cho loµi.
3- KÝ hiÖu bé NST:
a- ë k× gi÷a cña nguyªn ph©n: AAaaBBbbDDdd , 
 k× sau cña nguyªn ph©n: AaBbDd vµ AaBbDd
b- ë k× sau I cã thÓ xÈy ra c¸c kh¶ n¨ng sau:
 AABBDD vµ aabbdd ; AAbbDD vµ aaBBdd ; AAbbdd vµ aaBBDD
K× cuèi II cã thÓ xÈy ra c¸c kh¶ n¨ng sau:
 ABD ; abd ; AbD ; aBd ; Abd ; aBD 
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
C©u III: ( 1,5 ®iÓm) 
1- X¸c ®Þnh bé NST l­ìng béi cña loµi:
- Theo ®Çu bµi (22 – 1) . 2n = 24 
=> Bé NST 2n = 24 : 3 = 8 
2 – §Ó cã 180 hîp tö cÇn cã 180 tinh trïng thô tinh víi 180 trøng. Mµ hiÖu suÊt thô tinh cña trøng 50% cña tinh trïng lµ 2% .
a- Sè tinh trïng cÇn cung cÊp cho qu¸ tr×nh thô tinh lµ:
 (180 . 100) : 2 = 9000 (Tinh trïng)
- Cø 1 tÕ bµo sinh tinh sinh ra 4 tinh trïng => Sè tÕ bµo sinh tinh cÇn thiÕt lµ:
 9000 : 4 = 2250 ( TÕ bµo sinh tinh)
- Sè trøng cÇn cho qu¸ tr×nh thô tinh lµ:
 (180 . 100) : 50 = 360 (trøng)
- Cø 1 tÕ bµo sinh trøng sinh ra 1trøng => Sè tÕ bµo sinh trøng cÇn thiÕt lµ 360 tÕ bµo .
b- TÝnh sè NST bÞ tiªu biÕn cïng víi c¸c thÓ ®Þnh h­íng.
- Cø 1 tÕ bµo sinh trøng sau khi gi¶m ph©n t¹o ra 1 trøng vµ 3 thÓ ®Þnh h­íng ®Òu chøa n NST.
=> Sè thÓ ®Þnh h­íng ®­îc t¹o thµnh lµ:
 360 . 3 = 1080 (thÓ ®Þnh h­íng)
=> Sè NST bÞ tiªu biÕn cïng víi c¸c thÓ ®Þnh h­íng lµ:
 1080 . 4 = 4320 (NST)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
C©u IV: (2,5 ®iÓm)
1- X¸c ®Þnh chiÒu dµi cña gen B vµ gen b:
- Gäi NB lµ tæng sè nuclª«tit (Nu) cña gen B, Nb lµ tæng sè Nu cña gen b
- Theo dÇu bµi khi cÆp gen Bb nh©n ®«i 1 lÇn ®· lÊy 5820 Nu cña m«i tr­êng néi bµo 
 => NB + Nb = 5820 (Nu) (1)
- §o¹n bÞ mÊt tæng hîp cho ra ph©n tö mARN cã tæng sè 90 Nu => §o¹n bÞ mÊt cã sè Nu lµ: Nb m = 90 . 2 = 180 (Nu)
- Gen B mÊt mét ®o¹n (180 Nu) t¹o thµnh gen b.
 => NB – Nb = 180 (Nu) (2)
- Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph­¬ng tr×nh; NB + Nb = 5820
 NB – Nb = 180 
- Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh ta ®­îc : NB = 3000 (Nu), Nb = 2820 (Nu)
- ChiÒu dµi c¶u gen B lµ :
 LB = (3000 : 2) . 3,4A0 = 5100 (A0)
- ChiÒu dµi cña gen b lµ:
 Lb = (2820 : 2) . 3,4 A0 = 4794 (A0)
2- X¸c ®Þnh sè Nu tõng lo¹i cña gen B:
- Theo nguyªn t¾c bæ sung trong cÊu tróc ph©n tö ADN ta cã: A = T, G = X 
=> %A = % T, %G = % X 
- Theo ®Çu bµi ®o¹n bÞ mÊt cã T = A = 30 % Nb m => G = X = 20% Nb m
=> §o¹n bÞ mÊt cã : A = T = (180 . 30) : 100 = 54 (Nu)
 G= X = (180 . 20) : 100 = 36 (Nu)
- §o¹n cßn l¹i (gen b) cã T = A = 20% Nb => G= X = 30% Nb 
=> Sè l­îng tõng lo¹i cña gen b lµ: T= A = (2820 . 20) : 100 = 564 (Nu)
 G= X = (2820 . 30) : 100 = 846 (Nu)
- Sè Nu tõng lo¹i cña gen B lµ:
 A= T = 564 + 54 = 618 (Nu)
 G= X = 846 + 36 = 882 (Nu)
3- Sè Nu m«i tr­êng cÇn cung cÊp mçi lo¹i cho cÆp gen Bb nh©n ®«i 3 lÇn:
 - Sè Nu mçi lo¹i m«i tr­êng cÇn cung cÊp cho gen B:
 Amt = Tmt = 618. (23 – 1) = 4326 (Nu)
 Gmt = Xmt = 882. (23 – 1) = 6174 (Nu)
- Sè Nu m«i tr­êng cÇn cung cÊp mçi lo¹i cho gen b:
 Amt = Tmt =564. (23 – 1) = 3948 (Nu)
 Gmt = Xmt = 846. (23 – 1) = 5922 (Nu)
=> Sè Nu m«i tr­êng cÇn cung cÊp cho cÆp gen Bb 
 A= T = 4326 + 3948 = 8274 (Nu)
 G= X = 6174 + 5922 = 12096 (Nu)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
C©u V: (2 ®iÓm)
1-BiÖn luËn vµ viÕt s¬ ®å lai tõ P à F2:
- Theo ®Çu bµi sè c©y cao, qu¶ ®á ë F2 lµ 1801 c©y => TØ lÖ c©y cao, qu¶ ®á 
1801/ 3202 = 9 / 16 => F2 cã 16 kiÓu tæ hîp = 4 . 4 => F1 dÞ hîp 2 cÆp gen
- Theo ®Çu bµi tÝnh tr¹ng t­¬ng øng th©n thÊp, qu¶ vµng di truyÒn theo quy luËt ph©n li ®éc lËp => Tæ hîp c©y th©n cao, qu¶ ®á chiÕm 9/16 lµ tæ hîp c¸c c©y mang tÝnh tr¹ng tréi => TÝnh tr¹ng th©n thÊp, qu¶ vµng lµ tÝnh tr¹ng lÆn.
 - Quy ­íc: Gen A- Th©n cao : a- Th©n thÊp 
 Gen B – Qu¶ ®á : b- Qu¶ vµng
- F1 dÞ hîp 2 cÆp gen => F1 cã kiÓu gen, kiÓu h×nh lµ : AaBb (c©y cao, qu¶ ®á)
- §Ó F1 cã kiÓu gen AaBb => KiÓu gen vµ kiÓu h×nh cña P cã thÓ cã lµ:
 P: AABB (C©y cao, qu¶ ®á) x aabb (C©y thÊp, qu¶ vµng)
HoÆc P : AAbb (C©y cao, qu¶ vµng) x aaBB (C©y thÊp, qu¶ ®á)
- S¬ ®å lai tõ Pà F1:
+ NÕu P (C©y cao, qu¶ ®á) AABB x aabb (C©y thÊp, qu¶ vµng)
 GP AB ab
 AaBb 
 F1 100% C©y cao, qu¶ ®á 
+ NÕu P (C©y cao, qu¶ vµng) AAbb x aaBB (C©y thÊp, qu¶ ®á)
 GP Ab aB 
 F1 AaBb
 100% C©y cao, qu¶ ®á 
- S¬ ®å lai tõ F1 à F2:
 F1 (C©y cao, qu¶ ®á) AaBb x AaBb (C©y cao, qu¶ ®á) 
 GF1 AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
 F2 LËp b¶ng PennÐt 
KiÓu gen: 9A-B- : 3A-bb : 3aaB -: 1aabb 
KiÓu h×nh: 9 C©y cao, qu¶ ®á 
 3 C©y cao , qu¶ vµng 
 3 C©y thÊp, qu¶ ®á
 1C©y thÊp, qu¶ vµng
2- X¸c ®Þnh sè c¸ thÓ (trung b×nh) cña 3 kiÓu h×nh cßn l¹i:
- Sè c©y cao, qu¶ vµng = (3202 . 3) : 16 = 600 (c©y)
- Sè c©y thÊp, qu¶ ®á = (3202 . 3) : 16 = 600 (c©y)
- Sè c©y thÊp, qu¶ vµng= (3202 . 1) : 16 = 200 (c©y)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,5
0,5